Higashino Keigo là nhà văn trinh thám nổi tiếng hàng đầu Nhật Bản. Thế nhưng, ngoài yếu tố trinh thám được xây dựng lôi cuốn, ông còn thành công khi khắc họa tâm lí nhân vật rất chân thực và có chiều sâu. Các tác phẩm của Keigo luôn để lại những ý nghĩa cùng nhiều vấn đề đáng bàn luận. Có thể nói, Biến thân là tiểu thuyết tâm lý hay nhất của ông tính đến thời điểm hiện tại.
Biến thân mở đầu với phân cảnh một người thanh niên tỉnh dậy sau cơn đại phẫu thuật. Anh ta tên là Naruse Junichi, là nhân viên làm công ăn lương tại nhà máy cơ khí công nghiệp. Trong lần đi đến văn phòng bất động sản, một tên cướp đã bắn vào đầu Junichi khi anh đang cố bảo vệ một đứa trẻ. Khi Junichi tỉnh dậy, anh được thông báo là mình đã được thay não của một sinh viên đại học chết do tai nạn giao thông. Đặc biệt, đây là ca ghép não người đầu tiên trên thế giới thành công.
Trước khi xảy ra tai nạn này, Junichi là một người rất nhút nhát, hiền lành, có phần nhu nhược. Thế nhưng, sau khi trở về từ cuộc phẫu thuật, anh bắt đầu nhận ra những thay đổi kỳ lạ trong con người mình. Anh dường như đang dần biến đổi thành một con người khác theo hướng tiêu cực hơn. Junichi thường xuyên nóng giận, tùy tiện và bạo lực. Trong tư tưởng anh thậm chí còn xuất hiện những ý nghĩa giết chóc mà trước giờ chưa từng có. Chính điều này đã khiến nội tâm Junichi cảm thấy giằng xé. Anh cũng bắt đầu hoài nghi về bộ não đã được các chuyên gia cấy vào đầu mình. Từ đây, Junichi quyết định vén màn bí mật của cuộc phẫu thuật và tìm lại chính mình trước khi anh bị phần não kia kiểm soát toàn bộ con người.
Biến Thân: Tác phẩm tâm lý ấn tượng của Higashino Keigo
Biến thân là tác phẩm trinh thám tâm lý rất đáng đọc của nhà văn Keigo. Diễn biến tâm lý được trong tiểu thuyết được miêu tả logic, chặt chẽ. Sự thay đổi về mặt tâm lý được chính Junichi nhận ra nhờ những hành động và suy nghĩ mỗi ngày. Nhưng không chỉ vậy, sự biến đổi trong anh còn được khẳng định và củng cố thêm bởi ghi chép của những người liên quan. Điều này giúp quá trình phát triển tâm lý của Junichi chân thực nhất và không bị bó hẹp bởi tính cá nhân của 1 trong 2 linh hồn đang hiện hữu trên thân thể của anh.
Tâm lý của Junichi cũng được truyền tải rõ nét hơn thông qua mạch truyện. Nửa đầu, mạch truyện rất chậm, chủ yếu là những thay đổi nhỏ về hành vi, suy nghĩ hàng ngày của Junichi. Thế nhưng, ở nửa sau tác phẩm, nhịp độ câu chuyện được đẩy nhanh và dồn dập hơn cũng là khi phần não của kẻ ác đang dần chiếm lấy toàn bộ con người Junichi.
Biến thân lựa chọn một chủ đề có tính bàn luận rất cao đó là việc cấy ghép não người. Rất nhiều nghiên cứu trên thế giới được đưa ra nhằm hiện thực hóa ý tưởng này. Tuy nhiên, não là bộ phận quan trọng và phức tạp nhất trong một cơ thể người. Việc cấy ghép không chỉ liên quan đến các yếu tố tương thích về y học mà các biến chứng sau phẫu thuật cũng là điều khiến các nhà khoa học e sợ. Ở Biến thân, tác giả đã lựa chọn một góc nhìn rất thực tế khi phần ý thức ở bộ não được đưa vào cơ thể Junichi dần lấn át đi con người thực sự của anh.
Một trong những điểm ấn tượng của Biến Thân đó chính là bản dịch xuất sắc đến từ IPM do Cẩm Hương dịch. Một bản dịch hoàn hảo, lôi cuốn đã góp phần khắc họa rõ nét nội tâm nhân vật. IPM cũng cho 2 bản dịch rất hay của Higashino Keigo đó là: Ác Ý và Thư.
Biến thân: Hành trình tìm lại chính mình
Đọc Biến thân rất dễ để thấy một nội tâm giằng xé dữ dội của nhân vật Junichi. Khi mà anh phải tranh đấu giữa 2 bản ngã thiện và ác trong con người mình. Chỉ cần một chút lơ đễnh, bản ác trong anh sẽ trỗi dậy và dẫn đưa anh đến những sai lầm không tài nào sửa chữa. Dù cả tác phẩm đều thể hiện rằng Junichi muốn quay về bản thiện của mình. Thế nhưng, liệu điều đó có thực sự tốt cho anh khi mà chính sự hiền lành, không thích va chạm lại tạo cơ hội để người ta nói anh là “kẻ ba phải”. Bản tính thiện của anh khiến anh lu mờ, luôn phải kìm nén và ăn mòn linh hồn của anh mỗi ngày. Đôi khi, phần ác lại khiến anh tự tin, hoạt bát, khao khát khẳng định bản thân, giúp anh bóc trần những sự sai trái, giả dối trong xã hội này.
Trong Biến thân, Keigo đã cho thấy những điểm mạnh và hạn chế của cả tính thiện và ác. Một cái nhìn rất thực tế, bởi lẽ để tồn tại trong xã hội này bắt buộc mỗi người đều phải dung hòa cả 2 bản ngã này.
Tình yêu chính là liều thuốc cứu rỗi linh hồn
Bên cạnh những đoạn văn đen tối miêu tả bản ngã của Junichi đang dần bị biến đổi thì tình yêu lại chính là tia sáng duy nhất soi rọi cho tâm hồn của anh. Junichi yêu Megumi vô bờ bến và anh cũng biết cô cũng yêu anh nhiều như vậy. Cái ác khiến tình yêu trong anh dần thay đổi, trái tim anh bắt đầu nguội lạnh với những quan tâm của Megumi. Mặc cho thế, Megumi vẫn không ngại ngần chạy đến bên anh ngay cả khi cái ác dường như đã chiếm trọn con người Junichi. Ở cuối tác phẩm, chính tình yêu của Megumi đã cứu rỗi lại phần thiện ít ỏi trong người anh. Bức tranh Junichi vẽ chân dung Megumi với những nốt tàn nhang là minh chứng rõ rệt nhất cho tình yêu to lớn mà anh dành cho cô.
Còn đối với Shunsuke, tình yêu của anh méo mó và bất hạnh hơn. Shunsuke có một tình yêu điên cuồng, bệnh hoạn với người mẹ và em gái của mình. Tác giả gọi đó là phức cảm Oedipus. Cũng chính tình yêu rồ dại của anh với mẹ đã khiến anh phát điên khi mẹ anh chết và dẫn đưa anh đến cuộc đời đắng cay và những sai lầm sau này. Mãi đến gần cuối truyện, Shunsuke mới cảm thấy tâm hồn mình được bình yên khi ở cạnh em gái trong vài phút ngắn ngủi.
Có lẽ, đọc đến đây, nhiều người sẽ nghĩ rằng chỉ những ai như Junichi, kẻ đã đánh mất bản ngã thì mới cần tìm lại chính mình. Thế nhưng, đối với mình, hành trình tìm lại chính mình sẽ luôn song song với quá trình trưởng thành của chúng ta.
Người ta thường nói, hành trình tôi đi tìm tôi lúc nào cũng là hành trì dài dẳng và gian nan nhất. Chúng ta rất dễ để tìm kiếm cho mình một trường đại học phù hợp với điểm số của mình, nhưng lại rất khó để biết đâu mới là trường đại học mà mình thực sự mong muốn. Chúng ta rất dễ phải lòng một người để yêu, nhưng phải rất lâu sau ta mới biết ta có sẵn sàng đồng hành với đối phương đến cuối đời hay không. Một xã hội quay cuồng, hối hả khiến bạn luôn phải chạy đua mà không có giây phút nào nhìn lại chính mình. Dù vậy, hãy nhớ rằng, việc nhìn nhận lại bản thân, khám phá con người bên trong của bạn sẽ là chìa khóa giúp bạn biết con đường nào mới thực sự đáng để bạn bước lên và đâu mới là nơi mà bạn nên thuộc về.
Hay khi đứng giữa ranh giới thiện ác, bạn vẫn có thể cân bằng chúng để tạo nên một cuộc sống tươi đẹp nhất cho mình. Đừng như Junichi quá “ổn định”, quá an toàn nhưng tâm hồn thì lại héo mòn mỗi ngày. Hay như Shunsuke quá thẳng thắn và cực đoan khiến anh mãi mãi không thể hòa nhập vào xã hội.
Biến thân là một tác phẩm rất ấn tượng đưa người đọc theo dõi một cuộc hành trình biến đổi bản ngã bên trong của một con người. Mặt khác, tác giả cũng chỉ ra những mặt tối của xã hội, khi mà muốn tồn tại thì bạn bắt buộc phải tìm cách hòa nhập. Nhưng đồng thời, cũng đừng vì những ảnh hưởng từ xã hội mà đánh mất chính con người mình.
Review sách Biến Thân – Higashino Keigo
Tapchireview’s rating: 4.0/5